Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego to jeden ze sztandarowych punktów Polskiego Ładu, programu polityczno-gospodarczego partii rządzącej, który miał zrewolucjonizować dostęp Polaków do własnych mieszkań. Sęk w tym, że zaciąganie zobowiązania na 100 procent wartości nieruchomości przy znacznych wzrostach stóp procentowych, może być strzałem w kolano. Sprawdźmy jednak, co dokładnie zakłada mieszkanie bez wkładu własnego, kiedy banki ruszą z ofertami i do kogo adresowane są gwarancje BGK.
Polski Ład i mieszkanie bez wkładu własnego
O mieszkaniu bez wkładu własnego pierwszy raz usłyszeliśmy na początku 2021 roku. Wtedy też premier Mateusz Morawiecki wraz z innymi politykami Prawa i Sprawiedliwości rozpoczął medialną kampanię promującą Polski Ład. Po tym, jak cała Zjednoczona Prawica ogłosiła założenia programu, wielu Polaków ze zniecierpliwieniem zaczęło wyszukiwać ofert kredytów bez wkładu własnego, jednak na opublikowanie ustawy musieliśmy poczekać do listopada 2021 r.
Wtedy też pod programem podpisał się prezydent, a większość zmian podatkowych zawartych w ustawie weszła w życie z początkiem 2022 roku. Na kredyt bez wkładu własnego trzeba jednak jeszcze poczekać, o czym za chwilę.
Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego – założenia
Podstawowymi założeniami mieszkania bez wkładu własnego, a dokładniej gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego, który ma ręczyć za kredytobiorców, iż ci spłacą wymagany przez banki wkład własny razem z ratami kredytu, jest ułatwienie młodym rodzinom zakupu własnych czterech kątów.
Partia rządząca doszła bowiem do wniosku, że wymagany przez Komisję Nadzoru Finansowego 20-procentowy wkład własny, może być zbyt dużym obciążeniem dla wielu Polaków i należy ułatwić im dostęp do kredytów hipotecznych. Warto podkreślić, że Polski Ład, a więc także „mieszkanie bez wkładu własnego” procedowane było w okresie, gdy wysokość stóp procentowych, a tym samym oprocentowanie kredytów, było na historycznie niskim poziomie, co prawdopodobnie także miało przyczynić się do sukcesu programu. Im niższe oprocentowanie kredytów, tym większa zdolność kredytowa i naturalnie większe zainteresowanie kredytami.
Czytaj także: Czym jest odwrócona hipoteka i czy warto decydować się na to rozwiązanie?
Aktualnie niestety, jeszcze przed pierwszymi ofertami banków, Narodowy Bank Polski walcząc z inflacją, podnosi stopy procentowe w tempie, którego nie notowano w Polsce od kilkunastu lat. To zaś zniechęca Polaków do zaciągania nowych zobowiązań, a już teraz analitycy szacują, że na koniec roku stopy procentowe mogą wynieść tyle, co przed dekadą, czyli około 4,5 proc.
Mieszkanie bez wkładu własnego – kto może liczyć na gwarancje BGK?
Kredyt bez wkładu własnego adresowany jest przede wszystkim do rodzin, a więc małżeństw z minimum jednym dzieckiem lub osób samotnie wychowujących przynajmniej jedno dziecko. Co istotne, o kredyt z gwarancją Banku Gospodarstwa Krajowego starać się będą mogły wyłącznie osoby w wieku 20-40 lat. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, rząd postawił bowiem na „osoby młode”.
Aby móc wnioskować o kredyt hipoteczny bez wkładu własnego nie można posiadać prawa do żadnej nieruchomości mieszkaniowej. Program ma trafić jedynie do tych Polaków, którzy nie posiadają własnego mieszkania i muszą je wynajmować.
Kredyt mieszkaniowy bez wkładu własnego może być udzielony wyłącznie osobie posiadającej zdolność kredytową, czyli zupełnie tak samo, jak w przypadku każdego kredytu bankowego. Sęk w tym, że z każdą decyzją Rady Polityki Pieniężnej podnoszącą stopy procentowe, zdolność ta zdecydowanie maleje. Eksperci szacują, że tylko na przestrzeni 5 miesięcy, gdy RPP 5-krotnie podniosła stopy procentowe z 0,1 do 2,75 proc., statystyczny Kowalski stracił około 130 tysięcy zdolności kredytowej.
Kredyt bez wkładu własnego – na co można otrzymać?
Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego może zostać udzielony jedynie na mieszkanie z rynku wtórnego lub pierwotnego bądź budowę domu. Ustawa nie przewiduje możliwości udzielenia gwarancji osobie chcącej dokonać zakupu domu lub innej nieruchomości niż mieszkanie.
Co istotne, rządzący określili maksymalną wartość jednego metra kwadratowego mieszkania, które będzie podlegało kredytowaniu z gwarancją BGK, co znacznie ogranicza ilość nieruchomości, które „załapią” się na kredyty bez wkładu własnego.
Odpadną zatem głównie mieszkania usytuowane w dużych miastach, a jeśli weźmiemy pod uwagę średnią rynkową cenę jednego metra i maksymalną wysokość gwarancji – 100 tysięcy złotych – to kredytobiorcy będą mogli liczyć mniej więcej na mieszkania o powierzchni 45 mkw.
Kiedy kredyty bez wkładu własnego będą dostępne?
Jak pisaliśmy na wstępie, ustawa o Polskim Ładzie została podpisana przez prezydenta w listopadzie 2021 roku. Zmiany podatkowe i większość pozostałych „reform” zawartych w programie PiS weszła w życie z początkiem tego roku. W przypadku kredytów bez wkładu własnego zastosowano jednak tzw. okres przejściowy, który wynosi dokładnie 6 miesięcy od dnia publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw.
Oznacza to, że pierwsze oferty kredytów bez wkładu własnego w bankach komercyjnych pojawią się nie wcześniej, niż na przełomie maja i czerwca 2022 roku. Nie wiadomo jednak, które banki będą oferowały kredyty z gwarancją BGK – wszystko zależy wyłącznie do tego, czy dana instytucja będzie chciała brać udział w programie partii rządzącej.
