Podatki. Słowo, które każdego z nas przyprawia co najmniej o zawroty głowy. Płacimy je wszyscy, a w zasadzie każda osoba i firma, która osiąga jakiś przychód. Płacimy, bo nie mamy wyboru, a jak wiadomo za ich niepłacenie, możemy popaść w konflikt z prawem… Sprawdźmy zatem, z jakimi podatkami w Polsce mamy do czynienia i ile wynosi każdy z nich.
Czym w ogóle jest podatek?
Podatek to – i w tym miejscu najłatwiej będzie przytoczyć definicję podatku wprost z rodzimej wersji Wikipedii, która mówi, że jest to “obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań publicznych.”
To, co najbardziej rzuca się w oczy w definicji podatku to fakt, że jest to świadczenie obowiązkowe, które nie daje jednocześnie żadnego świadczenia wzajemnego. Co prawda, faktycznie z naszych podatków powstają drogi czy utrzymywana jest np. służba zdrowia, to jednak gdy co miesiąc musimy odprowadzać znaczną część naszych przychodów do budżetu państwa, a jednocześnie jadąc do pracy, gniemy nowiutką felgę w koleinie drogowej, to słowo podatki, zaczyna kojarzyć się już wyłącznie z przykrym obowiązkiem, a nie wspólnym dbaniem o rozwój kraju.
Co gorsza, państwo dba, aby do “naszej wspólnej kasy” wpadało maksymalnie wiele środków, a aby było to możliwe, należy obarczyć podatkiem praktycznie każdy dochód obywateli i przedsiębiorstw działających na terenie danego kraju. W tym celu rządzący opracowali system podatkowy, na który składa się cała mas przeróżnych podatków, które wymieniamy poniżej.
Rodzaje podatków w Polsce
Na wstępie napisaliśmy o tym, że podatki dotyczą osób lub firm, które osiągają jakieś przychody. W znacznym stopniu jest to prawda, jednak co zaprezentujemy poniżej, podatki dotykają każdego z nas, bez względu na to, czy osiągamy przychody, czy też wyłącznie wydajemy pieniądze.
Czytaj także: Jakie banki komercyjne działają w Polsce
Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na rządowych stronach, w Polsce podatki możemy podzielić na podatki bezpośrednie, do których zaliczyć można:
- podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
- podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT),
- podatek od czynności cywilnoprawnych,
- podatek od nieruchomości,
- podatek od środków transportowych,
- podatek od spadków i darowizn,
- podatek rolny,
- podatek leśny,
- podatek od posiadania psów
a także trzy podatki pośrednie:
- podatek od towarów i usług (VAT),
- podatek akcyzowy,
- podatek od gier.
Podatek VAT
Jednym z najwyższych podatków w Polsce jest podatek VAT, a konkretniej podatek od towarów i usług, którym – jak sama nazwa wskazuje – obarczony jest każdy produkt i każda usługa. W polskim systemie podatkowym mamy do czynienia z trzema stawkami podatku VAT i są to: 23 procent, 8 procent oraz 5 procent. Znakomita większość produktów i usług objęta jest oczywiście stawką 23-procentową, co powoduje, że blisko 1/4 ceny np. kompletu mebli, to właśnie podatek VAT.
Podatek od towarów i usług jest dla państwa tak cenny, że za jego wyłudzenie – np. przez mafie vatowskie – prokurator generalny oczekuje nawet 25 lat pozbawienia wolności. Tak srogie kary dotyczą jednak zwykle oszustw wielomilionowych, jednak wysokość kary może świadczyć o tym, jak ważna jest to dla budżetu państwa danina. Zgodnie z danymi, które przekazuje Ministerstwo Finansów, podatek VAT odpowiada za około 40 procent wpływów do kasy państwa.
Akcyza
Płacą ją praktycznie wszyscy, jednak nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. Akcyzą obłożone są m.in. paliwa, energia, wyroby tytoniowe czy alkohol. Jest to podatek, którego celem jest w dużej mierze ograniczenie spożycia szkodliwych dla obywateli substancji poprzez znaczny wzrost ich cen, jednak nie udowodniono, aby akcyza faktycznie hamowała ich spożycie.
Gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że akcyzą obarczona jest np. energia czy paliwa, w prosty sposób da się zauważyć, że nie koniecznie chodzi tu o “dobro obywateli” czy ich zdrowie, a raczej bardzo solidne wpływy do budżetu państwa. Z energii i paliw korzystają wszyscy z nas.
Podatek PIT
Kolejnym niezwykle istotnym, z perspektywy budżetu państwa, podatkiem jest podatek PIT, czyli tzw. podatek od dochodów osób fizycznych. Podatek ten w Polsce wprowadzony został w 1991, a po wielu nowelizacjach ustawy wynosi on 17 proc. przy dochodach do 85 528 zł rocznie oraz 32 proc. powyżej tej kwoty.
Podatek CIT
Podatek CIT jest analogiczną daniną do podatku PIT, przy czym dotyczy on osób prawnych, a nie fizycznych. Kim jest osoba prawna? Są to m.in. spółki bazujące na kanwie prawa handlowego, a więc spółka z o.o., spółka akcyjna, spółka komandytowa, komandytowo-akcyjna itp.
Wysokość podatku CIT standardowo wynosi 19 procent, jednak tzw. mali podatnicy, a więc spółki, które nie osiągnęły dochodu przekraczającego w roku podatkowym 2 mln euro, mogą liczyć na CIT w wysokości 9 procent. Warto zaznaczyć, że z podatku CIT zwolnione są:
Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są:
- Skarb Państwa
- Narodowy Bank Polski,
- jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw,
- przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami,
- gminy w zakresie dochodów własnych,
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i inwestycyjne,
- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- organizacje religijne
Więcej o podatkach w Polsce przeczytasz na stronach iwaccu.com
