Odpowiedni wybór formy prowadzonej działalności gospodarczej ma duże znaczenie przede wszystkim z uwagi na odpowiedzialność finansową właścicieli, ale także rodzaj księgowości, sposób reprezentacji firmy w urzędach czy podział zysków, a także koszty prowadzenia działalności. Odpowiedni wybór rodzaju działalności pozwoli na uniknięcie wielu problemów w przyszłości. Nie każdą firmę można także prowadzić w dowolnej formie, ale o tym za chwilę.
Rodzaje firm w Polsce
Na podstawie obowiązującego aktualnie prawa do form działalności gospodarczych zaliczyć możemy:
- jednoosobową działalność gospodarczą
- spółkę cywilną
- spółkę jawną
- spółkę partnerską
- spółkę akcyjną
- spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
- spółkę komandytową
- spółkę komandytowo-akcyjną
- prosta spółka akcyjna
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Jednoosobowa działalność gospodarcza to zdecydowanie najpopularniejszy rodzaj prowadzenia firmy w Polsce. Do jej założenia wystarczy aktualnie zaledwie kilka kliknięć i możemy stać się przedsiębiorcą. Wnioski o rejestrację działalności gospodarczej złożyć można zarówno na stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ale także za pośrednictwem banków, które zwykle kuszą w ten sposób przyszłych przedsiębiorców ofertami rachunków rozliczeniowych dla firm.
Do założenia jednoosobowej działalności gospodarczej nie jest wymagane wniesienie kapitału zakładowego, jak ma to miejsce w przypadku spółek handlowych, o czym dokładnie piszemy w dalszej części. Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą, należy liczyć się z tym, że za ewentualne długi firmy przedsiębiorca odpowiada całym posiadanym majątkiem.
Spółka cywilna
Dość popularną formą działalności jest także spółka cywilna. Do jej założenia potrzebni są jednak minimum dwaj wspólnicy. Nie ma znaczenia czy są to osoby fizyczne, czy też przedsiębiorcy bądź osoby prawne, jak np. spółki prawa handlowego. Aby spółka cywilna mogła zostać zawiązana, niezbędne jest stworzenie umowy w formie pisemnej.
Spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawnym (nie posiada tzw. osobowości prawnej), co powoduje, że płatnikami podatku dochodowego spółki są co do zasady jej wspólnicy. Na podstawie wysokości osiąganych dochodów księgowość spółki cywilnej może być prowadzona w sposób uproszczony lub na zasadzie pełnej księgowości. Do założenia spółki cywilnej nie jest wymagane wniesienie kapitału zakładowego. Zyski spółki cywilnej dzielone są po równo na każdego ze wspólników.
Spółka jawna
Spółkę jawną, podobnie, jak spółkę cywilną, założyć może minimum dwóch wspólników. Mogą to być osoby fizyczne, prawne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające zdolności prawnej. W przypadku spółki jawnej także niezbędne jest sporządzenie umowy w formie pisemnej. Jeśli wkładem jednego ze wspólników jest nieruchomość, niezbędne jest sporządzenie aktu notarialnego. Spółka jawna jest wpisywana do Krajowego Rejestru Sądowego.
Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, a jej interesy reprezentowane są przez każdego ze wspólników. Oni też (wspólnicy) za zobowiązania spółki jawnej odpowiadają całym swoim majątkiem na zasadzie solidarności.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to najpopularniejsza w Polsce spółka prawa handlowego. Aby założyć ten rodzaj spółki, należy zawrzeć umowę, przy czym spółkę z o.o. może powołać nawet tylko jedna osoba. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością rejestruje się w Krajowym rejestrze Sądowym.
Jeszcze kilka lat temu do założenia spółki z o.o. niezbędne było stworzenie aktu notarialnego, jednak po zmianie przepisów nieco ograniczoną umowę spółki z o.o. zawrzeć można w systemie teleinformatycznym dostępnym na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości (S24).
Minimalny kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 5 tysięcy złotych. Odpowiedzialność w spółce z o.o. za jej zobowiązania ponosi „sama spółka”, jednak jeśli nie posiada ona środków na spłatę zaległości, do odpowiedzialności mogą zostać pociągnięci także jej reprezentanci (zarząd).
Spółka akcyjna
Spółka akcyjna w swej konstrukcji nieco przypomina spółkę z o.o., jednak różni ją m.in. wysokość kapitału zakładowego, który wynosi minimum 100 tysięcy złotych. Jak każda spółka prawa handlowego, spółka akcyjna także musi zostać zgłoszona do Krajowego Rejestru Sądowego. Niezbędne jest także stworzenie umowy spółki.
Za zobowiązania spółki akcyjnej odpowiada ona sama całymi posiadanymi aktywami. W przypadku, gdy kapitał zakładowy spółki akcyjnej jest wyższy niż pół miliona lub/i jeśli jest w niej więcej niż 5 wspólników, niezbędne jest powołanie rady nadzorczej. Spółki akcyjne często powoływane są przez osoby, które planują jej wejście na giełdę.
Spółka partnerska
Spółką partnerską założyć mogą wyłącznie przedstawiciele tzw. wolnych zawodów. Zaliczyć można do nich m.in. prawników czy lekarzy. Do założenia spółki partnerskiej niezbędne jest stworzenie umowy w formie pisemnej oraz zgłoszenie do Krajowego Rejestru Sądowego.
W przeciwieństwie do spółki akcyjnej czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest wymagane wniesienie środków na kapitał zakładowy. Spółka partnerska, tak samo jak spółka cywilna czy jawna, nie posiada odrębnej osobowości prawnej. Za długi spółki odpowiada wspólnik określony w umowie założycielskiej.
Prócz opisanych powyżej rodzajów działalności gospodarczych w Polsce do czynienia mamy także z prostą spółką akcyjną, spółką komandytową, spółką komandytowo-akcyjną. Więcej o nich przeczytasz w stronach iwaccu.com
